Manevi Destek ve Rehberlik Hizmeti
Güncellenme Tarihi 08.05.2023
07.01.2015 tarihinde Diyanet İşleri Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı arasında “Hastanelerde Manevi Destek ve Rehberlik” hizmeti sunulmasına yönelik işbirliği protokolü imzalanmıştır. Protokol kapsamında Ankara'nın da içinde yer aldığı 14 ildeki hastanelerde uygulama başlatılmıştır. İlgili hastanelerde ve Sağlık Bakanlığı Zonguldak Atatürk Devlet Hastanemizde Manevi Destek Birimi oluşturularak Manevi Destek görevlisi hizmet vermeye başlamıştır.
Manevi Destek Biriminde, hasta ve hasta yakınlarına ve hastane personeline dini motifleri içeren sabır, tefekkür, dua pratiği, kader anlayışı ve inancı gibi dinsel – manevi temaların yer aldığı bilgilerle Moral, motivasyon desteği sağlanmaktadır.
Diyanet İşleri Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığımızın yaptığı ortak açıklamada herhangi bir inanç farkı gözetmeksizin, her türlü inancın sahibine bu hakkın verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Proje kapsamında, Türkiye’nin çeşitli hastaneleri ve sağlık kurumlarında görev yapan uzmanlar, akademisyenler ve Diyanet yetkililerinin ortak çalışması ile Manevi Destek Birimi kurulmuştur.
Manevi Destek Birimi altyapısı için Türkiye’de On Dört İlden belirlenen toplam 76 Din görevlisi görev yapmaktadır. Manevi Destek Görevlilerinin tamamı Üniversite mezunu olup, aralarında İlgili alanda yüksek lisans, doktora yapanlar ve yurtdışı tecrübesine sahip olanlar çoğunluktadır. Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Merkezinde, ülkemizin seçkin akademisyen, Eğitimci ve Sağlık Bakanlığı Personeli tarafından verilen ve yaklaşık 200 saati aşan bir eğitim programı ile alanında profesyonel "Manevi Destek ve Rehberlik Görevlileri" yetiştirilmiştir. Eğitim programında hastanelerde görev yapacak görevlilere din psikolojisi, dini ve manevi bakım, hasta ve hasta yakınlarıyla iletişim, pastoral psikoloji ve dua vaizliği gibi birçok konuda eğitimler verilmiştir.
TÜRKİYE'DE MANEVİ DESTEK VE REHBERLİK
”Allah hastalığı da şifayı da yarattı ve her dert için bir derman yarattı. Tedavi olunuz”
Hz. Muhammed (s.a.v)
(Ebû Dâvûd, C.4.H.no:3874)
Türkiye'de Manevi Destek ve Rehberlik Hizmeti 07.01.2015 tarihinde Sağlık Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı arasında yapılan protokol gereği pilot olarak altı ilde uygulanmaya başlanmıştır. Bunlar Ankara, İstanbul, Ordu, Erzurum, Kayseri ve Samsun'dur.
2016 yılı Aralık ayından itibaren Manevi Destek ve Rehberlik Hizmeti halen 14 ilde uygulamaya geçirilmiştir.
2019 yılından itibaren 81 ilde bulunan Devlet hastanelerinin tamamında Manevi destek birimlerimiz görev yapmaktadır.
Türkiye’de Manevi Destek Hizmeti 01.08.1998 yılı 23420 sayılı resmi gazetede yayınlanan Hasta Hakları Yönetmeliği madde 38’de şu şekilde belirtilmiştir. "Sağlık kurum ve kuruluşlarının imkânları ölçüsünde hastalara dini vecibelerini serbestçe yerine getirebilmeleri için gereken tedbirler alınır. Kurum hizmetlerinde aksamalara sebebiyet verilmemek, başkalarını rahatsız etmemek ve personelce düzenlenip yürütülen tıbbi tedaviye hiç bir şekilde müdahalede bulunulmamak şartı ile hastalara dini telkinde bulunmak ve onları manevi yönden desteklemek üzere talepleri halinde, dini inançlarına uygun olan din görevlisi davet edilir."
Manevi Destek ve Rehberlik, kaynağını Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilen ve "Evrensel Hasta Hakları" olarak bilinen haklardan da almaktadır. Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi de insana, dine inanma ve yaşama hürriyeti tanımaktadır. 1981 yılında Lizbon’da tüm dünya ülkelerinin tabip odalarının tamamına yakının katıldığı toplantıda, Dünya Tabipler Birliği Hasta Hakları Bildirgesi’nin Dini Yardım Hakkı başlıklı 11. maddesinde, hastanın kendi inandığı dine mensup bir din adamının yardımını da içinde olmak üzere ruhi ve ahlaki bir teselli istemeye veya reddetmeye hakkı olduğu ifade edilmiştir.
"Sağlık için manevî ihtiyaçlar, vücudu meydana getiren fizikî organlar kadar önemli bir unsurdur. Hepimizin gözlemlediği fizikî durum, zihnimizi ve ruhumuzu etkileyebilir”
(Florence Nightingale)
HASTANEMİZDE MANEVİ DESTEK GÖREVLİLERİ
Sağlık Bakanlığı Zonguldak Atatürk Devlet Hastanesinde, Manevi Destek ve Rehberlik Görevlisi olarakKazım ÇALAP görev yapmaktadırlar. İlahiyat Fakültesi mezunu olan Manevi Destek Görevlimiz; ‘Din Sosyolojisi, Dini Danışmanlık ve Rehberlik’ alanlarında akademik çalışmalar yapmaktadır.
Manevi Destek ve Rehberlik Nedir?
Manevi Destek ve Rehberlik: Bir Din ve İnanç Desteğidir.
İnsanlara acılı, sıkıntılı, üzüntülü, korkulu, yalnızlık ve ümitsizlik hallerinde, ani değişmelerle gelen (hastalık, ameliyat, mahkumluk, askerlik, sakatlık, afet vb…) kriz durumlarında, onların yanında olmak; onlara din ve inanç açısından destek olabilmek, varsa soru ve sorunlarına danışmanlık etmek; adet ve ibadetlerini yerine getirebilmelerinde rehberlik, varlıklarına bir mana, hayatlarına yeni bir anlam verebilmede eşlik edebilmektir.
Hastane, askeriye, cezaevi gibi kurumlarda, bu işi uzman bir şekilde yapan kişiye Manevi Destek ve Rehberlik Görevlisi denir.
Ne Değildir?
Manevi destek ve Rehberlik; Psiko-terapi, sosyal bakım ya da tıbbi bir tedavi değildir.
Manevi Destek ve Rehberlik Görevlisi; Psikolog, Psikiyatrist, Sosyal Hizmet Uzmanı, Tıbbi bir tedavici (Doktor) değildir.
Manevi Destek ve Rehberlik Görevlisi; Sağlık Personeli ile multidisipliner bir yaklaşımla hizmet verir. Manevi Değerler ışığında Danışmanlık ve Rehberlik yaparak, Moral-Motivasyon desteği sunar.
Manevi Destek ve Rehberlik İlkeleri
1.Manevi Bakım; talep eden hasta, hasta yakını ve hastane personelinin ihtiyacına göre uygulanır.
2. Manevi destek talep eden kişinin öncelikle ihtiyacı tespit edilir.
3.Dinleme, anlama ve anlamlandırma metoduna ağırlık verilir.
4.Talep eden kişinin ihtiyacı ve beklentisi doğrultusunda sonuca birlikte ulaşılır.
5.Manevi Bakım Görevlisinden; yakın ilişki kurması, bireylere güven vermesi, içten ve samimi olması, danışanı güler yüzle karşılaması, anlamaya çalışması beklenir.
6.Baskısız danışma atmosferi oluşturarak, kişinin yargılanmayacağı ve suçluluk duygusu hissetmeyeceği şekilde problemlerini rahatça açmasını sağlar.
7.Manevi destekte gizlilik esastır. Kişisel bilgiler üçüncü şahıslarla kesinlikle paylaşılmaz. Sağlık Bakanlığı TKHK tarafından belirlenen “Personel Gizlilik Sözleşmesi” hükümlerine bağlı kalınır.
8.Manevi Destek Hizmetini Talep eden kişiler arasında ayrım yapılmaz. Sınıflandırılmaz. Talep eden her kişinin bu hizmeti alması sağlanır. Bu hizmet Hasta ve İnsan Hakları açısından Dünyada ve Ülkemizde yasal güvence altına alınmıştır.
Manevi Destek ve Rehberlik Modeli Nasıldır?...
Karşılıklı konuşarak anlama, açıklama, yorumlama ve anlamlandırma esasına dayanır.
HASTANEMİZDE MANEVİ DESTEK BİRİMİ ÇALIŞMA GÜN VE SAATLERİ
Manevi Destek Birimi görevlilerimiz haftada 4 gün (pazartesi, salı, çarşamba ve perşembe) olmak üzere; 09.00 – 16.00 saatleri arasında hizmet vermektedir.
Etkinliklerimiz
- 1-17.02.2023 tarihindeki RegaipKandili etkinlikleri çerçevesinde Hastane Başhekimimiz, yöneticilerimiz, sağlık çalışanlarımız, hasta ve yakınları ziyaret edilerek kandilleri kutlandı. ‘Kırk ayette samimiyet’ ‘Kırk Ayette Hz. Peygamber’ konulu tema kartlarıhediye edildi.
- Organ nakil birimimizi ziyaret edip ‘Organ nakli nedir?’ konulu seminere katıldık. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 3.3.1980 tarih ve 396/13 sayılı kararı ile organ naklinin hangi durumlarda caiz olduğu konusunda bilgilendirme yapıldı. #İyikivarsınız
- Manevi Destek Birimi olarak başladığımız günden bugüne kadar hep yanımızda olan, bizlerden desteğini esirgemeyen, Kalite Direktörü ve Kalite birim çalışanlarını ziyaret edip kandilleştik. Mütebessümyüzleri ‘ Tebessüm etmen sadakadır’ hadisini bizlere anımsattı. #İyikivarsınız.
- 06.03.2023 tarihinde Berat Kandili münasebeti ile tüm servislerimizdeki hasta ve hasta yakınlarını ziyaret edip Berat kandillerini kutladık. Hal-hatırlarını sorup hayr dualarını aldık.
-
- 23.03.2023 tarihinde Ramazan ayı başlangıcı münasebeti ile tüm servisler ziyaret edilip ‘Kırk hadiste Ramazan - Kırk Hadiste Samimiyet’ konulu tema kartları dağıttık. Ramazan- oruç-fitre-fidye konuları hakkında bilgilendirme yaptık.
- 17.04.2023 Kadir gecesi münasebeti ile Genel Cerrahi servisinin fedakar personelini ziyaret edip güzel yürekli çalışanlarla kandilleştik. #İyikivarsınız
"Bir insan, bir hastanın hâlini hatırını sormaya gider veya Allah için sevdiği bir kişiyi ziyâret ederse, ona bir melek şöyle seslenir: «Sana ne mutlu! Güzel bir yolculuk yaptın. Kendine cennette barınak hazırladın!»" (Tirmizî, Birr, 64/2008; İbn-i Mâce, Cenâiz, 2)
17.04.2023 Kadir gecesi kandil kutlaması için Palyatif Servisi ziyaret ettik, maziye bir anı bırakalım istedik. #İyikivarsınız- “Hastayı ziyâret edin ve ondan size duâ edivermesini isteyin. Zîrâ hastanın duâsı makbuldür. Günâhı da affedilir.” (Süyûtî, el-Câmiu’s-Sağîr, II, 57)
17.04.2023 Kadir gecesi kandil ziyaretimizi yaptık, Kemoterapi ünitesinin Hoşgörülü personeli ile maziye bir anı bırakmak istedik. #iyikivarsınız
«Bendeki bu hastalığın ve sakındığım şeylerin şerrinden Allâh’ın izzet ve kudretine sığınırım.» de!” (Müslim, Selâm, 67)
MANEVİ DESTEK BİRİMİMİZ
İLETİŞİM :
Sağlık Bakanlığı Zonguldak Atatürk Devlet Hastanesi
Merkez Kampüs : Kız meslek lisesi karşısı, Ana Bina Poliklinikler 3. Kat
Adres : Meşrutiyet, Uzun Mehmet Cd. No:5, 67030 Zonguldak Merkez/Zonguldak
Tel : (0372) 252 19 00 DAHİLİ: 67371